… thị trường tài chính toàn cầu
Chỉ trong 2 ngày, Trung Quốc đã phá giá đồng CNY (NDT) đến 3.5%, mức kỷ lục trong nhiều thập kỷ qua. Điều này đã tạo ra vô vàn xáo trộn trong diễn biến kinh tế và thị trường tài chính toàn cầu.
Biểu đồ 1: Biến động tỷ giá CNY/USD
Nguồn: reuters
Cổ phiếu các hãng hàng không Trung Quốc ngay lập tức giảm mạnh, trung bình mức giảm có lúc lên đến gần 10%. Nhà đầu tư nhận định thu nhập các doanh nghiệp này sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi đồng NDT mất giá. Tỷ giá tăng lên làm chi phí nhiên liệu vốn dĩ được neo với USD sẽ tăng lên nhanh chóng khi quy ra NDT, khi đó, tổng chi phí của các hãng bay sẽ tăng mạnh làm giảm biên lợi nhuận và ảnh hưởng đến thu nhập của các doanh nghiệp hàng không.
Những nhà sản xuất ô tô ở những quốc gia cách xa Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng. Giá cổ phiếu BMW đã có lúc giảm đến 2.7% trong đêm hôm qua. Nhà đầu tư lo ngại việc NDT mất giá sẽ làm giảm tính cạnh tranh của các sản phẩm ô tô Âu Mỹ, trong khi ô tô Trung Quốc trở nên rẻ hơn.
Biểu đồ 2: Biến động giá cổ phiếu BMW
Nguồn: reuters
Thị trường hàng hóa thế giới đã có phiên động mạnh tối hôm qua, giá dầu thô đã mất giá >3%.
Biểu đồ 3: Biến động giá dầu thô
Nguồn: reuters
Không dừng lại ở đó, Đồng NDT giảm giá đã kéo hàng loạt đồng tiền của những quốc gia có quan hệ thương mại và phụ thuộc xuất khẩu vào Trung Quốc giảm theo, trong đó, Đô Úc và Đô New Zealand có mức suy giảm rất mạnh trong ngày hôm qua, mức giảm tương ứng là 1.31% và 1.13%.
Biểu đồ 4: Quan hệ nhập khẩu một số quốc gia vào Trung Quốc
Biểu đồ 5: Biến động tỷ giá đồng Đô la Úc
Nguồn: reuters
… Việt Nam
Việt Nam không đứng ngoài vòng xoáy ảnh hưởng đó. Năm 2014, Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc 15 tỷ USD, và nhập khẩu ngược trở lại từ thị trường này lên đến 43.7 tỷ USD. Tính tổng lại, Việt Nam là một thị trường tiêu dùng của Trung Quốc. Do vậy, khi đồng NDT giảm giá mạnh, sẽ làm giá cả hàng hóa Trung Quốc tại Việt Nam rẻ hơn và sức mạnh cạnh tranh hàng Trung Quốc tại Việt Nam sẽ tăng lên. Nếu không có chính sách tỷ giá đối ứng linh hoạt, hàng Việt Nam sẽ thua trên sân nhà. Và nếu cho phép nghiêm trọng hóa vấn đề, có thể nói “chính sách tỷ giá không linh hoạt sẽ triệt tiêu động lực phát triển sản xuất, và cắt nguồn dưỡng chất nuôi các doanh nghiệp sản xuất phục vụ nhu cầu nội địa”.
Không những thế, đồng NDT giảm giá mạnh còn tác động tiêu cực đến các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. NDT giảm đang kéo hàng loạt đồng tiền khác giảm theo, nếu VND vẫn cột chặt theo USD sẽ làm hàng hóa Việt Nam trở nên đắt đỏ một cách tương đối so với các đối thủ cạnh tranh. Khi đó, để duy trì khả năng cạnh tranh và không bị mất thị trường, các doanh nghiệp xuất khẩu buộc phải giảm giá hàng bán làm biên lợi nhuận giảm, ảnh hưởng tiêu cực đến thu nhập doanh nghiệp.
Đứng trước những nguy cơ trực tiếp và gián tiếp ở trên, NHNN đã quyết định nới rộng biên độ tỷ giá từ 1% lên 2% vào sáng nay. Trên thị trường tự do, tỷ giá đã ngay lập tức phản ứng, khi diễn biến tỷ giá đang tăng theo chính sách điều hành này.
Biểu đồ 6: Biến động tỷ giá VND/USD
Nguồn: reuters
Không những tác động tiêu cực đến thu nhập các doanh nghiệp, mà chính sách tỷ giá mới của Trung Quốc cũng sẽ ảnh hưởng không tốt đến dòng tiền ngoại vào Việt Nam. Trong nhiều năm qua, Việt Nam thực hiện chính sách tỷ giá ổn định nhằm huy động sức mạnh ngoại lực, chủ yếu là từ các nhà đầu tư nước ngoài thông qua nguồn vốn FDI, FII, kiều hối… để phục hồi kinh tế. Nhưng đứng trước những biến động mới và lớn của thị trường tiền tệ toàn cầu. Đây là lúc mà các nhà điều hành cần phải cân nhắc lại giữa được và mất của mô hình tăng trưởng dựa vào dòng vốn Ngoại. Động thái nới rộng biên độ tỷ giá như đề cập ở trên vừa mang tính “thị trường” vừa là bước chuẩn bị tốt cho quá trình phá giá (nếu có) sau đó. Trong tình hình khá nhạy cảm hiện nay, nhà đầu tư nước ngoài có thể lựa chọn biện pháp tạm dừng rót vốn thêm vào Việt Nam, riêng những dòng tiền nóng, ngắn hạn rất có thể sẽ bị rút ròng trong thời gian tới.
Tóm lại, NDT bị phá giá mạnh đã ảnh hưởng lớn đến thị trường tài chính thế giới. Riêng tại Việt Nam, diễn biến này đã và đang tạo áp lực lên việc điều hành tỷ giá của NHNN. Nếu không có chính sách tỷ giá đối ứng hoặc thiếu linh hoạt, hàng hóa Việt Nam không những thiếu tính cạnh tranh trong xuất khẩu mà còn có nguy cơ thua ngay trên sân nhà. Thêm vào đó, chúng tôi cho rằng dòng tiền ngoại sẽ hạn chế chảy vào Việt Nam, riêng một vài dòng tiền nóng, ngắn hạn còn có thể bị rút ròng. Hai nhân tố chính dẫn dắt giá cổ phiếu trong dài hạn đang bị ảnh hưởng tiêu cực sau quyết định phá giá mạnh đồng NDT của Trung Quốc, chúng tôi khuyến nghị nhà đầu tư nên thận trọng và ưu tiên kiểm soát rủi ro trong giai đoạn hiện nay.
Nguồn: finandlife