Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua hơn 13 năm vận hành và phát triển với bao nhiêu điều tiếng. Nhưng có lẽ đó là một tất yếu khách quan của sự trưởng thành một thị trường cao cấp. Hiện thị trường đang có những chuyển biến mới vô cùng tích cực về chất. Chuyển biến đó đến cả từ phía những nhà đầu tư tham gia thị trường và những người làm nghề chứng khoán.

Buổi sơ khai của thị trường, lượng cung trên thị trường hạn chế cộng với một lượng tiền lớn sau gia nhập WTO đã đẩy thị trường lên mức cao chưa từng có. Thời đó, những nhà đầu tư chứng khoán không cần hiểu rõ về doanh nghiệp mình đầu tư. Họ chỉ cần quan tâm làm thế nào để mua được cổ phiếu và làm thế nào để mua được nhiều hơn nữa, vì đơn giản “cứ mua là thắng”. Sự dễ dãi trong tăng giá đã làm những nhà đầu tư “say mồi” chiến thắng và bỏ quên quản lý rủi ro, bỏ quên nguyên tắc cơ bản trong tài chính đó là “lợi nhuận lớn đi kèm rủi ro cao”.

Ở khía cạnh những người làm nghề chứng khoán, họ cũng quay cuồng với những khoản lợi nhuận lớn và cố gắng tối đa trong đáp ứng nhu cầu của khách hàng nhằm mang lợi cho bản thân. Thời gian đó, mọi dịch vụ của công ty chứng khoán đều xoay quanh việc làm thế nào để khách hàng có thể nâng càng cao giá trị giao dịch càng tốt. Chính vì vậy, hoạt động cấp tín dụng và “phím hàng” vô tội vạ bỗng chốc trở thành thế mạnh trong cạnh tranh giữa các công ty chứng khoán với nhau. Sự điên cuồng của thị trường một lần nữa làm những người làm nghề chứng khoán lúc đó quên mất nguyên tắc “lợi nhuận lớn đi kèm rủi ro cao”.

Và mô hình kinh doanh với hàng loạt lỗ hỏng đã buộc thị trường chứng khoán phải trả giá sau đó. Nhà đầu tư rơi vào thua lỗ triền miên, nhân sự chứng khoán phải chịu cảnh thắt chặt và mang nhiều tiếng xấu.

Nhưng đến nay, những bất cập ở trên bắt đầu được nhìn nhận và khắc phục, thị trường chứng khoán đang dần thay đổi về chất. Nhà đầu tư sau quá trình thua lỗ đã bắt đầu đến gần hơn với đầu tư thật sự, họ đã bắt đầu ngần ngại với các khoản vay được cung cấp bởi công ty chứng khoán, thận trọng trong các quyết định đầu tư, và bắt đầu công tác nghiên cứu, phân tích cơ bản doanh nghiệp. Nhiều nhà đầu tư thay đổi tư duy từ “làm giàu nhanh từ chứng khoán” sang “chứng khoán là một kênh đầu tư giá trị dài hạn”.

Cùng với sự thay đổi trong nhận thức của nhà đầu tư, các công ty chứng khoán cũng đã tập trung cung cấp dịch vụ và tiện ích cho những nhà đầu tư thật sự. Điểm đáng ghi nhận nhất, đó là đạo đức nghề nghiệp được chú trọng hơn, cách lôi kéo và “phím hàng” vô tội vạ được hạn chế. Người làm nghề chứng khoán đã nhận ra giá trị thật sự và cao quý nhất cho phát triển nghề nghiệp của mình là “uy tín”. Do vậy, hoạt động tư vấn đầu tư bắt đầu có sự chuyển dịch rất cơ bản so với trước kia, họ ưu tiên tìm kiếm những cơ hội đầu tư thật tốt và phân tích kỹ lưỡng trước khi cân nhắc khuyến nghị cho khách hàng của mình.

Tóm lại, thị trường chứng khoán Việt Nam đang có những thay đổi về chất trong cách nhìn nhận và đầu tư. Nhà đầu tư bắt đầu xem thị trường là một kênh đầu tư giá trị dài hạn, nhân sự công ty chứng khoán đã quan tâm hơn vấn đề đạo đức nghề nghiệp, hướng đến sự nâng cao tay nghề trong phân tích, phát hiện cơ hội đầu tư và phục vụ khách hàng. Đây là những thay đổi rất đáng ghi nhận trên con đường “lớn lên” của một thị trường cao cấp. 

Nguồn: finandlife

Dưới đây là một bài viết trên fgate, được dịch từ investopedia. Vì là một bài dịch trên trang đầu tư lớn, do vậy, nội dung của bài mô tả nghề nghiệp phân tích tài chính tại những thị trường phát triển như Mỹ, Châu Âu. Tại Việt Nam, một thị trường chỉ phát triển hơn 10 năm nay, nghề nghiệp này có nhiều sự khác biệt, và không hẳn giống như những mô tả mà các bạn đọc bên dưới.

Tôi hoàn toàn đồng ý những đòi hỏi về kiến thức và kỹ năng cho nghề nghiệp này, với nghề này bạn phải trang bị cho mình một nền tảng tốt, không dừng lại ở đó, bạn còn phải liên tục học tập và nâng cao vốn kiến thức của bạn. Nhưng có lẽ thị trường Việt Nam quá nhỏ bẻ, những định chế tài chính khác nhau sẽ có sự vận dụng khác nhau đối với những chuyên viên phân tích, và một số trong đó chưa hẳn đã làm đúng thế mạnh của họ, quyết định đầu tư ở Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào những “chủ trương”, lãnh đạo 2 bên gặp nhau và đưa ra quyết định đầu tư mà nhiều khi chưa phân tích chi tiết, công việc phân tích là một bước hợp thức hóa những quyết định đó. Ở góc độ sell-side analysis, nhiều phân tích buộc phải viết theo chỉ đạo và sự sắp xếp của cấp trên, khuyến nghị trái với nguyên tắc nghề nghiệp. Đó là một trong những góc khuất mà không phải là ít phổ biến ở thị trường chúng ta. Đứng ở góc độ làm nghề, tôi phản đối những hành động bẻ cong lý lẽ đó, đạo đức nghề nghiệp vẫn là quy tắc đầu tiên và quan trọng nhất cho người làm phân tích.

-----------------------------------------------------------------------

Trong ngành dịch vụ tài chính, một trong những nghề được mơ ước nhiều nhất là trở thành nhà phân tích tài chính. Những nhà phân tích tài chính có thể làm việc ở cấp độ trung và cao cấp trong các doanh nghiệp, và là bước đệm cho những ai theo đuổi nó đến với các cơ hội nghề nghiệp khác. Ngành dịch vụ tài chính cạnh tranh rất khốc liệt, vì thế, nếu bạn có ý định dấn thân vào lĩnh vực phân tích, bạn sẽ gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, “biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”, nếu bạn biết chuẩn bị hành trang cho mình đúng cách, bạn sẽ thành công với nghề này.

Nhà phân tích tài chính làm gì?

Công việc của một nhà phân tích tài chính là nghiên cứu các điều kiện kinh tế vi mô và vĩ mô, các giá trị nền tảng (fundamentals) của doanh nghiệp để đưa ra các khuyến nghị kinh doanh, ngành hoặc nhóm ngành. Nhà phân tích tài chính còn tư vấn trong việc mua hay bán chứng khoán công ty dựa trên sức mạnh hiện tại hoặc tiên đoán về doanh nghiệp. Một nhà phân tích tài chính phải hiểu thấu đáo tình hình phát triển hiện tại của ngành mình đang phụ trách, tập trung vào việc chuẩn bị các mô hình tài chính (financial modeling) để dự báo các điều kiện kinh tế tương lai khi các đầu vào thay đổi.

Nền tảng nhà phân tích tài chính cần chuẩn bị

Nếu bạn còn đang là sinh viên và muốn trở thành nhà phân tích tài chính, cách tốt nhất là bạn tham gia các khóa học về kinh doanh, kinh tế học, kế toán và toán học. Những ngành học khác mà bạn có thể trau dồi thêm nên gồm có khoa học máy tính, sinh học, vật lý, thậm chí là kĩ sư. Nhiều nhà phân tích ở cấp độ thấp mà các doanh nghiệp tuyển dụng có nền tảng kiến thức ở các lĩnh vực trên, bởi bản chất khi phân tích doanh nghiệp, người phân tích cần phải hiểu công cuộc kinh doanh cốt lõi, ngành mà doanh nghiệp đó đang hoạt động, trong khi các ứng viên có tấm bằng MBA (Thạc sỹ Quản trị kinh doanh)  từ các trường kinh doanh thường được tuyển vào làm nhà phân tích ở cấp độ cao.

Bên cạnh đó, nhiều người còn theo học và lấy thêm các bằng cấp chuyên môn chuyên sâu như CFA Charter để trang bị thêm kiến thức tài chính đầu tư thực tế, phục vụ cho nghề nghiệp.

                                Nguồn: CFA Institute

Những nghề nghiệp mà nhà phân tích tài chính có thể theo đuổi 

Những nhà phân tích tài chính có xu hướng tập trung chuyên môn nghề nghiệp của mình tùy vào định chế, tổ chức mà họ làm việc. Các ngân hàng, các công ty đầu tư bên bán và bên mua (buy-side và sell-side), các công ty bảo hiểm, các ngân hàng đầu tư chính là các tổ chức tuyển các vị trí phân tích tài chính. Trong số đó, các công ty đầu tư “bên bán”, các công ty đầu tư “bên mua” và các ngân hàng đầu tư có nhu cầu tuyển dụng các chuyên viên phân tích nhiều nhất.

Những nhà phân tích tài chính làm việc cho các công ty đầu tư “bên mua” có nhiệm vụ nghiên cứu cổ phiếu phục vụ cho mục đích mua bán nội bộ của quỹ công ty, trong khi các nhà phân chính làm việc cho các công ty đầu tư “bên bán” có nhiệm vụ viết các báo cáo nghiên cứu về cổ phiếu để cung cấp cho các công ty “bên mua”.

Các công ty đầu tư “bên mua” là những tổ chức đầu tư quản lý quỹ đầu tư riêng của mình. Khi làm việc ở các công ty này, các nhà phân tích nghiên cứu các công ty tiềm năng, lựa chọn các cổ phiếu phù hợp với chiến lược đầu tư để bổ sung vào quỹ đầu tư của công ty. Họ còn theo dõi các cổ phiếu trong danh mục đầu tư của quỹ để xác định thời điểm và vị thế lời lỗ của quỹ đầu tư khi bán cổ phiếu đó.

Các nhà phân tích bên các công ty đầu tư “bên bán” có nhiệm vụ định giá và so sánh chất lượng các loại chứng khoán trong một ngành hoặc nhóm ngành. Dựa trên những phân tích này, nhà phân tích sẽ viết các báo cáo để đưa ra các khuyến nghị như: mua, bán, mua mạnh, bán mạnh hoặc nắm giữ chứng khoán đó. Những khuyến nghị này cung cấp một khối lượng lớn thông tin cho ngành đầu tư, khi các nhà phân tích làm việc với các công ty đầu tư “bên mua”.
Chuyên sâu hơn, có nhà phân tích được bổ nhiệm chuyên theo dõi và phân tích cổ phiếu công ty, trong khi các nhà phân tích khác sẽ nghiên cứu về các công cụ trái phiếu công ty và chính phủ. Nhiều nhà phân tích còn được phân ngành hoặc các nhóm ngành cụ thể mà mình sẽ phụ trách để nâng cao tính chuyên sâu khi phân tích. Chẳng hạn một nhà phân tích có thể chuyên phụ trách mảng đầu tư cổ phiếu trong ngành năng lượng hoặc công nghệ.

Tuy nhiên, các nhà phân tích làm việc cho các ngân hàng đầu tư lại chuyên sâu trình độ khác so với các nhà phân tích hoạt động ở các công ty bên mua hoặc bên bán nói trên, khi nhiệm vụ chính của họ là xác định tính khả thi nên hay không thực hiện các thương vụ chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), mua bán và sáp nhập (M&A), dựa trên các giá trị nền tảng của doanh nghiệp liên quan đến thương vụ đó. Những nhà phân tích này sẽ đánh giá tình hình tài chính hiện tại của doanh nghiệp, cũng như lập các mô hình tài chính và dự báo để ra khuyến nghị cho các đối tác cấp cao quyết định có nên hay không sáp nhập doanh nghiệp cho một khách hàng của ngân hàng đầu tư, hoặc nên hay không đầu tư vốn mạo hiểm (venture capital) vào một công ty nhất định cho khách hàng khác.

Nghề phân tích tài chính đòi hỏi gì?

Những nhà phân tích tài chính cần thận trọng khi tổng hợp các thông tin tình hình kinh tế vĩ mô, cũng như các thông tin về một doanh nghiệp cụ thể và các giá trị nền tảng vi mô thể hiện trên các báo cáo tài chính (bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và báo cáo lưu  chuyển tiền tệ). Để nắm bắt các thông tin mới nhất, các nhà phân tích cần phải liên tục cập nhật các thông tin tài chính kinh tế mới nhất liên tục mỗi ngày, ở các ấn phẩm uy tín như The Wall Street Journal, The Financial Times hay The Economist, cũng như các website tài chính chuyên nghiệp khác.

Trở thành một nhà phân tích tài chính còn đòi hỏi người theo đuổi nó có một sức khỏe tốt, bởi công việc đòi hỏi phải di chuyển và công tác nhiều. Nhiều nhà phân tích có các chuyến thăm đến các công ty để có cái nhìn trực tiếp về hoạt động của doanh nghiệp ở cấp độ ban đầu, cũng như có các cuộc họp đối thoại với các đồng nghiệp để chia sẻ các thông tin công việc mình đang làm.

Khi ở văn phòng công ty, các nhà phân tích phải học hỏi để trở thành chuyên gia làm việc với các bảng tính (spreadsheet), cơ sở dữ liệu liên quan, các biểu đồ, các số liệu thống kê để có thể phát triển và đưa ra các khuyến nghị cho ban quản lý cấp cao, cũng như phát triển các bài thuyết trình chi tiết, lập các báo cáo tài chính để dự báo, phân tích chi phí lợi ích, phân tích các xu hướng và kết quả đầu tư. Những nhà phân tích còn phải giải thích các giao dịch tài chính và xác minh các tài liệu liên quan cho phù hợp với các quy định của chính phủ.

Cơ hội nghề nghiệp và thăng tiến

Với tính chất năng động của công việc, các nhà phân tích tài chính phải giao tiếp và làm việc với nhau cũng như các đồng nghiệp khi lập các báo cáo trình lên nhà quản lý danh mục đầu tư hoặc các chuyên viên quản lý cấp cao khác. Một nhà phân tích cấp thấp như sinh viên mới ra trường có thể mất từ 3 đến 5 năm để trở thành một nhà phân tích cấp cao. Riêng đối với các nhà phân tích cấp cao đang tìm kiếm các cơ hội khác để mở mang nghề nghiệp, họ có thể chọn trở thành các nhà quản lý danh mục đầu tư, đối tác với các ngân hàng đầu tư hoặc trở thành thành viên quản lý cấp cao ở ngân hàng bán lẻ hoặc công ty bảo hiểm. Một vài nhà phân tích chọn con đường trở thành nhà tư vấn đầu tư hoặc nhà tư vấn tài chính để tiếp tục phát triển con đường nghề nghiệp của mình.

Những chia sẻ để thành công với nghề phân tích tài chính

Những nhà phân tích cấp thấp thành công nhất là những người thông thạo khi làm việc với các bảng tính, cơ sở dữ liệu, thành thạo khi thuyết trình PowerPoint và học, áp dụng các phần mềm ứng dụng khác trong lĩnh vực đầu tư tài chính. Tuy nhiên, các nhà phân tích cấp cao không chỉ đòi hỏi sự nỗ lực và làm việc miệt mài, họ còn phải mở rộng các mối quan hệ với các giám sát viên và chỉ bảo cho các nhà phân tích cấp thấp. Những nhà phân tích nhanh chóng thăng tiến với nghề này còn phải học cách phát triển kĩ năng giao tiếp và đối nhân xử thế, đặc biệt là kĩ năng viết và thuyết trình để gây ấn tượng với ban quản lý cấp cao.

Lời kết

Tuy nghề đầu tư tài chính đòi hỏi sự chuẩn bị kĩ càng và nỗ lực làm việc không ngừng nghỉ, “trái ngọt” mà nó mang lại không chỉ là các phần thưởng tài chính, mà khiến những ai theo đuổi nó cảm thấy vai trò to lớn vì những đóng góp không hề nhỏ của mình vào bức tranh tổng thể kinh doanh nói chung của doanh nghiệp. 

Nguồn: finandlife|Fgate  

Thông thường việc điều chỉnh giảm của thị trường sẽ chấm dứt khi khối lượng giao dịch toàn thị trường rơi vào trạng thái cạn kiệt. Trạng thái thị trường đó cho thấy người bán đã chán nản, không còn muốn bán ra cổ phiếu đang nắm giữ nữa, trong khi đó, người mua cũng không vội vàn vì họ cho rằng thị trường không dễ quay lại đừng đua. Rất có thể chu kỳ cạn kiệt thanh khoản sẽ kéo dài trước khi xu hướng tăng trở lại được xác lập, nhưng trong bối cảnh của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay, tôi không cho rằng đó là một nhận định đúng.

Kỳ thực có một số điểm backup tốt cho việc điều chỉnh 4 phiên liên tiếp của thị trường vừa qua.

Thứ 1, mốc 500 điểm là một ngưỡng cản tâm lý vô cùng mạnh. Thị trường đã liên tục giằng co quanh mốc này mà chưa một lần bức phá thành công.

Thứ 2, đường trendline màu nâu được vẽ từ 2 đỉnh gần nhất cho thấy, VNIndex sẽ phải đối mặt với khả năng điều chỉnh trước khi muốn tăng trở lại.

Thứ 3, trong hơn 6 tháng qua, thị trường của chúng ta chưa bao giờ duy trì nổi một trạng thái tăng điểm quá 3 tuần mà không điều chỉnh.

Thế nhưng đây rất có thể là một xu hướng điều chỉnh ngắn hạn, thị trường sẽ sớm tăng điểm trở lại.

Thứ 1, thị trường bắt đầu giảm mạnh về thanh khoản, khối lượng giao dịch phiên 14/10/2013 chỉ đạt 56% trung bình 15 phiên giao dịch gần nhất.

Thứ 2, MA200 vẫn tỏ ra là chốt chặn khá tốt cho sự trượt dốc của VNIndex.

Thứ 3, 4 phiên giảm điểm liên tiếp, nhưng so với mức tăng điểm từng phiên trước đó, đây chỉ là những phiên điều chỉnh nhẹ.

Thứ 4, những doanh nghiệp lớn làm ăn hiệu quả được giữ giá tốt, sắp tới lại là mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý 3, nhiều khả năng các doanh nghiệp hiệu quả sẽ tiếp tục hiệu quả.

Điều chỉnh đến mức nào?

MA20, tương đương với mid-bollinger Bands như hình trên là đích đến khả dĩ nhất.

Cùng lắng nghe thị trường và xem diễn biến… 

Nguồn: finandlife

Nếu đã là những nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán ngay những ngày đầu thì không lạ gì với cách đầu tư không giống ai ở giai đoạn đó. Trong thời buổi còn sơ khai, những người lái xe ôm, bà nội trợ cũng có thể chiến thắng, vượt trội so với những ông Giáo sư, Tiến sĩ. Đây hoàn toàn là chuyện có thật!

Trong giai đoạn thị trường bùng nổ, nhà đầu tư đi theo chiến lược “chụp giật”, đua theo những thông tin bơm thổi, đua lệnh vào những cổ phiếu được đẩy giá mạnh mẽ lại là người có tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư cao hơn. Thị trường trong giai đoạn này chưa hoàn thiện cả về mặt hàng hóa, hạ tầng và quan trọng hơn cả là một lớp nhà đầu tư chưa được tích lũy nhiều kinh nghiệm. Do vậy, đây có thể nói là giai đoạn của đầu cơ và bầy đàn. Nhìn thấy những bất hợp lý này, những vị giáo sư, tiến sĩ không giám bỏ vốn vào những thương vụ như vậy, họ tốn công phân tích để tìm ra những cổ phiếu tốt, những cổ phiếu tiềm năng, nhưng mãi rồi cổ phiếu đó vẫn không có động tĩnh gì, thị trường vẫn tăng điểm mạnh, trong khi đó cổ phiếu tốt vẫn tỏ ra chậm chạp. Thế là các vị Giáo của chúng ta đã thua xa trên con đường tiềm kiếm suất sinh lợi vượt trội trong cái buổi sơ khai đó. Có lần, 1 Tiến sĩ có tiếng nói rằng, “tôi đã đầu tư trong giai đoạn 2007-2008 và tôi nợ 1 tỷ đồng, tôi đã bỏ chứng khoán từ đó”.

Nhưng gần đây, chiến lược đầu tư đã dần thay đổi. Trong một nghiên cứu của chúng tôi, hơn 1 năm qua, những nhà đầu tư đi theo chiến lược rủi ro, bầy đàn chỉ có tỷ suất sinh lời nghèo nàn so với thị trường, trong khi đó, những nhà đầu tư có phân tích, có chiến lược đầu tư hợp lý vào những cổ phiếu tốt lại mang về một tỷ suất sinh lợi vượt trội so với thị trường (mức tăng giá gấp hơn 5 lần so với chỉ số VNIndex).

Đây có lẽ là xu hướng tất yếu! Sự bất hợp lý nào cũng chỉ tồn tại trong 1 giai đoạn ngắn. Cách đầu tư bầy đàn, dựa nhiều vào thông tin bơm thổi rồi cũng đã và đang phải trả giá. Và về lâu về dài, giá cổ phiếu sẽ thay đổi theo những chuyển động của sản xuất kinh doanh và tình hình tài chính doanh nghiệp.

Với những người làm việc với thị trường chứng khoán như chúng tôi, sự chuyển dịch chiến lược đầu tư và thị hiếu đầu tư theo hướng đúng, đi về chất, đi về với hợp lý là những tín hiệu rất rất đáng mừng. Rồi đây, thị trường sẽ đón nhận sự trở lại của một tầng lớp nhà đầu tư có kiến thức, kinh nghiệm đã từ bỏ thị trường vì thói “chụp giật” trước đây. Thị trường sẽ đi vào ổn định, tư tưởng “kiếm lớn” từ chứng khoán sẽ dần được thay thế bằng tư duy sinh lời thụ động từ một kênh đầu tư tiềm năng và thanh khoản cao. 

Nguồn: finandlife

Một bài viết rất hay trên báo doanhnhansaigon. Lưu ở đây để bổ sung cho series “middle income trap”.

----------------------------------------------------------------

Gần trung tâm thành phố có cái quán cà phê, giá cả tầm 80 ngàn đồng cho một người giải quyết bữa sáng, bao gồm một phần thức ăn và một ly cà phê hay nước trái cây.

Là cà phê sân vườn, nhà rường, cây cối xanh mượt, nhân viên mặc đồng phục áo bà ba. Quán đông khách bởi cái thế đắc địa vừa nói. Và nhìn vào quán ấy, nhìn lượng người vào ra mấy năm nay thì có thể đo được "sức khỏe" của nền kinh tế, hay nói cụ thể hơn là đo túi tiền của giới trung lưu, tầng lớp được các nhà nghiên cứu vinh danh là "xương sống" của xã hội, và họ luôn hoan hỷ, chân thành vì được đóng thuế, đồng nghĩa với họ có thu nhập và đời sống ổn định.

Thời gian gần đây, khách cũ đến nơi này đã giảm nhiều, thay thế bằng dân du lịch. Trong số "khách ruột" của quán, có cô tâm sự, chi phí sinh hoạt bây giờ tăng khủng khiếp quá, đến đi cà phê, ăn sáng cũng phải cân nhắc cho vừa túi tiền. Vừa nói cô ấy vừa lấy ra khỏi túi chiếc Samsung Galaxy S4 trắng sáng đang réo chuông.

Hóa ra tầng lớp trung lưu lại là tầng lớp "nóng lạnh, hắt hơi sổ mũi" nhanh nhất với nhiệt độ của nền kinh tế. Đang đi làm, thu nhập ổn định, đóng thuế ngon lành, bỗng dần dần thấy mình đang sống trong cơn ác mộng của túi tiền ngày càng eo hẹp, mà nhu cầu thì phình lên, chẳng khác nào bong bóng.

Tiền giảm xuống, chẳng phải vì lương ít đi, mà do giá cả tăng vụt, và cũng vì như bao năm trước họ vẫn ngụp lặn trong lối sống thoải mái của người có thu nhập ổn định. Một người trong hoàn cảnh này dí dỏm pha trò về cảnh ngộ của mình là "mắc kẹt trong chiếc áo trung lưu".

Anh ta nợ ngập đầu dù vẫn xài đủ bộ, gồm: laptop "trái táo cắn dở", iPad và iPhone 5. Không xài vậy ra cà phê ngồi làm việc kỳ lắm. Mà những sản phẩm ấy tuyệt vời vậy thì sao không ham được.

Anh ấy còn kể, mỗi tối phải đi ngủ với những nỗi lo: Nào con đã lớn, muốn đi du học, không đi được 4 - 5 năm thì cũng phải vào đại học liên kết quốc tế, cho con ra nước ngoài 1 - 2 năm cho yên tâm; nào vừa rồi đi công tác Hà Nội, gặp bạn bè ai cũng hỏi anh đã mua ô tô chưa, làm anh thấy "nhột nhạt" quá!

Anh đành tính toán tài chính cho kế hoạch mua một chiếc ô tô "second-hand" giá tầm 400 triệu đồng vậy. Dù sao thì cả gia đình vẫn ao ước có chiếc xe hơi lâu rồi. Có ai đó nhắc về giá xăng vừa tăng, phí đường bộ dành cho ô tô cũng bắt đầu thu, anh giật mình rồi chặc lưỡi: "Chả lẽ mua con trâu rồi còn so đo chuyện cho nó ăn cỏ”!

Trong muôn vàn khó khăn của thời kinh tế suy thoái, "chiếc áo trung lưu" làm nhiều người ngạt thở vì bị mắc kẹt trong thói quen tiêu xài, sĩ diện. Những chuyến du lịch thường niên bị đình lại làm cho cuộc sống tinh thần trong gia đình như bị khủng hoảng.

Điện thoại, tivi, tủ lạnh thông minh và muôn vàn đồ chơi công nghệ đời mới hơn, tính năng vượt trội hơn như dòng thác bủa vây túi tiền và nhu cầu liên tục đổi mới của từng thành viên khiến các gia đình lao đao vì kế hoạch cắt giảm chi tiêu luôn đổ bể. Thời suy thoái kinh tế, tầng lớp trung lưu gặp khó khăn?

Đã có các chương trình khuyến mãi, trả góp hỗ trợ các bạn. Các nhà sản xuất nói thế! Nhiều gia đình trung lưu nhìn các quảng cáo về ưu đãi của thẻ tín dụng, mua sắm trả góp tại các siêu thị điện máy như nhìn... nguy cơ tiềm ẩn nhiều rủi ro làm họ phá sản vì thói quen tiêu xài, mua sắm vượt quá khả năng.

Một người lên Facebook than thở: "Vừa mới sắm một chiếc tivi LED 42inch mất 14 triệu đồng, giờ thấy choáng người vì tiếc khi một hãng điện tử tiếp tục tung ra tivi có kết nối Wi-Fi. Làm sao chống cự đây khi nhà sản xuất hiểu rõ người tiêu dùng đến tận răng như thế?".

Không như ở phương Tây, nơi các lớp học tư vấn tiêu dùng thông minh mở liên tục mỗi khi nền kinh tế biến động, hoặc các chính sách mới của chính phủ có ảnh hưởng đến đời sống của một bộ phận dân chúng.

Chuyên gia thu bộn tiền vì người học rất đông, họ cần không chỉ những lời khuyên, mà là cả một quy trình chặt chẽ để điều tiết cuộc sống vốn muôn vàn phức tạp. Trong bối cảnh khó khăn vì lạm phát kéo dài, dĩ nhiên người lao động thu nhập thấp là tầng lớp đang phải đối mặt nhiều nhất với đời sống bấp bênh.

Nhưng ngay tầng lớp trung lưu cũng đang chịu rất nhiều áp lực khi chất lượng sống bị suy giảm rõ rệt, thu nhập không tương xứng với sức lao động, thói quen tiêu dùng phải thay đổi cũng là một áp lực lớn về tinh thần. Những người thông minh, thức thời phải tự cứu mình, khôn ngoan nhanh chóng cởi bỏ chiếc áo sĩ diện "trung lưu" để có lối sống thông minh, tinh thần thoải mái mà đối diện với thời cuộc thay đổi.

----------------------------------------------------------------

Bài 1: Kinh nghiệm vượt thu nhập trung bình

Bài 2: Lên thu nhập trung bình “Hãy thoát nghèo cho nông dân”

Bài 3: Tầng lớp thu nhập trung bình ngày càng dịch chuyển lên quý tộc

Nguồn: Hồng Bích|Doanhnhansaigon